ŞİAN - UNESCO Kültür Mirasları listesinde bulunan Terra Kotta askerleri, 1970'li yıllarda ilk kez bölgede süren kuraklık sırasında kuyu açmak üzere çalışan 4 iÅŸçi tarafından bulundu ve önceden hakkında kesin bilgi olmayan yer altı ordusunu ortaya çıkarmak için arkeolojik çalışmalar baÅŸlatıldı.

Askerler ve mezar bölgesinin keÅŸfine müteakip baÅŸlatılan çalışmalar, bu askerlerin sıradan toprak asker ve heykeller olmadığını da ortaya çıkardı. Zira yaklaşık 8 bin kiÅŸilik olduÄŸu tahmin edilen dev yer altı ordusu, dönemin silahları, topraktan atları ve diÄŸer araç ve gereçleriyle birlikte gömülmüÅŸ.

Terra Kotta'ların en büyük ve ÅŸaşırtıcı özelliklerinden biri ise her birinin yüzünün farklı olarak yapılması.

TOPRAK ASKERLERÄ°N GÄ°ZEMÄ°
Ä°mparatorun ordusunda bulunan binlerce askerin heykeli, kıyafetlerinden ten rengine kadar, yüzleri bire bir taklit edilerek yapılmış. Halen küçük bir bölümü gün ortaya çıkarılan askerlerin tamamı, heykellerin kimyası halen çözülemediÄŸi için gün yüzüne çıkarılmıyor.

Bunun baÅŸlıca nedeni ise heykellerin bir hafta içinde orijinal hallerini kaybederek toprak rengine dönüyor olmaları. Uzmanlar, bu dönüÅŸümün nedenini belirlemeye çalışıyor.

Dev yer altı ordusundan bugüne kadar iki bin civarında askerin gün yüzüne çıkarıldığı, ancak boya ve renk hususunun hala gizemini koruması nedeniyle 6 bin civarındaki askerin yerleri tespit edildiÄŸi halde gün yüzüne çıkarılmadığı belirtiliyor.

Terra Kotta askerlerinin halen üç ayrı çukurda sergilendiÄŸi belirtilirken, çukurlardan en büyüÄŸü ağırlıklı olarak piyade askerlerin heykellerinden oluÅŸuyor.

ORDU SAVAÅžA HAZIR
Bu gizemli ordu ayrıca sıradan bir ÅŸekilde dizilip, gömülmemiÅŸ. Farklı rütbelerde ve sınıflarda olan askerler dönemin en ileri savaÅŸ nizamına ve stratejisine uygun ÅŸekilde, savaÅŸ meydanında savaÅŸa hazır konumda duruyor.

Ordu, okçu birlikleri ile öncü, orta ve arka birliklerin yanı sıra destek birimlerinden oluÅŸuyor. Çukurların birinde de imparatorun merasim taburu kendi düzeni içinde bulunuyor. Askerlerin yanında döneme ait 10 bin civarında bronz silah da duruyor.

Dev yer altı ordusu bir define olarak nitelendiriliyor ve içerisinden çıkan unsurlarla o dönemin teknoloji, sanat ve kültür dünyasına ışık tuttuÄŸu belirtiliyor.

Terra Kotta savaÅŸçıları olarak da adlandırılan askerlerin ellerinde savaÅŸ öncesi hazır durumda tuttukları silahlarla gömüldüÄŸü, silahların gerçek ve bronzdan olması nedeniyle günümüze kadar bozulmadan ulaÅŸabildiÄŸi ifade ediliyor.

Toprak askerlerin yapılış tekniÄŸinin de dönemin teknolojisinin ne kadar ileride olduÄŸunu gösterdiÄŸine dikkat çekiliyor. Her bir asker ve atın kile ÅŸekil verilmek suretiyle yapıldığı, ardından heykellerde açılan bir delikle 300 ile 900 derece arasında fırınlandığı belirtiliyor. Uzmanlar, deliklerin yüksek sıcaklıklarda çömleklerin patlamaması için açıldığını ve daha sonra kapatıldığını kaydediyor.

Taş askerler imparatorun dev mezarının sadece 1,5 kilometrekarelik alanını oluşturuyor.

TERRA KOTALARIN TARÄ°HÄ°
Ä°mparatorun mezarı ve Terra Kotta askerleri günümüzde hala gizemini koruyan dünyadaki eÅŸsiz eserlerden biri olmasının yanı sıra yapılışındaki gizemleri ve azametiyle de ilginç bir hikayeye sahip.

Tarihçiler, Terra Kotta'ların M.Ö. 210 yılında yapıldığını savunuyor. Çin'de "ilklerin imparatoru" olarak bilinen Çin Şı Huang, dönemin Cao beyliÄŸinde doÄŸmuÅŸ ve birçok beylikten oluÅŸan tüm coÄŸrafyadaki Çin uluslarını ilk kez birleÅŸtirerek tek devlet adı altında toplayan imparator unvanı alan ilk lider olarak tarihe geçmiÅŸ.

Ä°mparator Çin'in 13 yaşında tahta geçtiÄŸi, aynı zamanda Çin Seddi'nin inÅŸasını da baÅŸlatan imparator olduÄŸu belirtiliyor.

Yapımında 700 bin civarında iÅŸçinin çalıştığı dev mezar 37 senede yapılmış. Bölgede 600 civarında yer altı ordusunun bulunduÄŸuna benzer çukur olduÄŸunu belirten uzmanlar, henüz bunlardan 25'inin açıldığını kaydediyor.

Açılmayan birçok çukurun hala gizemini koruduÄŸu ifade edilirken, bazı çukurların askerler dışında dev odalardan oluÅŸtuÄŸu, bazılarının ise boÅŸ olduÄŸu belirtiliyor.

TAMAMLANAMAYAN PROJE
Uzmanlar, bazı çukurların boÅŸ olma nedeninin imparatorun ani bir hastalıktan ölümü nedeniyle projesini tamamlayamamasına yorumluyor. Ä°mparatorun projesi tam olarak bilinmediÄŸi gibi, bazı gizemleri de Çin Şı Huang'ın ani ölümü nedeniyle bilinmiyor.

Bu dev mezarı ve yer altı ordusunu yaptıran imparatorun, Çin'in o dönem çalışan tüm iÅŸçileri ya yaktırarak ya da kendisiyle beraber gömülmek üzere öldürttüÄŸü anlatılıyor.

Ä°mparator Çin'in bunu yapmasının en büyük nedeni olarak da mezarının ve içindeki sırların bilinmesini istememesi, aynı zamanda öldürülen iÅŸçilerin de mezarında kendisine eÅŸlik etmesi arzusu olduÄŸu ifade ediliyor. Dev mezar için Åžian'a iki saat mesafedeki bu bölgenin seçilme nedeni olarak da imparatorun Li Åžan adlı dağı UzakdoÄŸu FıngÅŸui felsefesine göre kendisine en uygun yer olarak gördüÄŸü ÅŸeklinde açıklanıyor. Ä°mparatorun mezarı yerin 36 metre altında bulunuyor ve bu ordunun öldükten sonra kendisini koruyacağına inandığı kaydediliyor.

TERRA KOTTA FABRÄ°KASI
Dünyanın ilgisini çeken bu gizemli yer altı ordusu günde ortalama 50 bin civarında yerli ve yabancı turisti ağırlarken, bölgeye yakın bir fabrikada da toprak askerlerin her ebatta bire bir kopyaları üretiliyor.

Fabrikaya götürülen turistler, orijinaliyle aynı usulde yapılan askerlerin biblolarından orijinal ebatlarında olanlarına kadar, iÅŸlemin bütün aÅŸamalarını yerinde izleyebiliyor.

Üretilen bu kopyalar fabrikada açılan reyonda ebatlarına göre farklı fiyatlarla satışa sunuluyor.