Antik Yunan da  Din
 

Pek çok efsaneleri olan bu tanrıların dışında Zeus’un çevresinde daha az önemli olan tanrılar ve tanrıçalar bulunur. Bunlar gök ve atmosfer tanrıları, su tanrıları, orman ve kır tanrıları, toprak ve cehennem tanrıları, insan hayatı ve kaderiyle ilgili tanrılardır.

Yunanlılar dinsel ibadetlerini açık havada veya basit yerlerde yaparlardı. Tanrılara ise gittikçe gelişim gösteren tapınaklar inşa etmişlerdi. İçlerinde tanrı simgesinin korunduğu bu tapınaklarda tanrılara kurban ve sunular-hayvanlar- adanıyordu. Dinsel tören tapınağın önünde dışarıda yapılıyordu. Sunaklar yapının genellikle doğusunda yer alıyordu.Yoksullar kurban yerine kilden kopyasını sunuyorlardı.
 
“ Homeros destanlarında önce bu dünyayı göz önünde bulunduran gerçekçi bir görüş olmasına raÄŸmen ölüler dünyası da bulunur. Hades’in buyruÄŸu altındaki bu dünya soÄŸuk, ışıksız ve güçsüzdür. Ruhlar dünyada kendi iradelerine egemen olmaksızın gölgeler gibi dolaşırlar” (1). Antik Yunan’da dini törenler tapınakların önünde duran sunakta yapılırdı. Rahipler ÅŸehirlerdeki toplumlar tarafından seçilmiÅŸ devlet memurlarıydı. Her Yunanlı kendi dinini kendi seçiyor ve kendi dünya görüşüne göre kavrıyordu

Dindarlığın artmasıyla tanrıların kahinlik gücüne olan inanç artmaya baÅŸladı. Delfoi Apollon’u biliciliÄŸiyle ün salmıştı. Her türlü resmi ve özel iÅŸler için bu tanrıya baÅŸvurulurdu. “ Burada Pytia aracılığıyla Apollon’a soru yöneltilir. Açık olmayan cevapları tanrıya Loksias-dolambaçlı- lakabının takılmasına neden olmuÅŸtur. Herkes evinin hemen yanında küçük bir harcama ile danışabileceÄŸi bir kehanet evini her zaman bulabilir. Buralarda tütsü ve kandil yakılır, yanına biraz para konur ve soru tanrının kulağına söylenir. Buradan ayrılırken de kulağına tıkar. Daha sonra duyacağı ilk ses cevaptır”
 
"Apollonun esinlediÄŸi öngörme yetisiyle insanlar kadın veya erkek yani bilici, falcı ve kahin olurlar”

“Ä°nsanın yaratılması efsaneye göre Titan soyundan Prometheus tarafından olmuÅŸtur. Prometheus suya ya da gözyaÅŸlarına kil karıştırarak ölümlü bir varlığa ilk biçimini verir. Sonra çamurdan yapılmış bu bedene yaÅŸam soluÄŸu üfler. BaÅŸka bir efsanede ise Prometheus insana biçim verir ama hayatı ve ruhu Athena verir”

Arkaik dönemde Yunanistan’da ölülerin baÅŸka bir dünyada ömürlerini sürdürdüğü inancı vardı. Bu nedenle ölüler için özenle mezarlar yapmışlardır. Bu inancın kuvvetlenmesiyle halk Olimpos tanrılarını daha az önemser olmuÅŸ ve daha güçlü bir din aramıştır. “ Bunlardan biri olan Dionysos dini insanları dünyaya nüfuz eden ve hayat veren bu tanrıya yaklaÅŸtırmak amacındaydı. Dionysos’un müritleri geceleri yüksek yerlerde ellerinde meÅŸaleler olduÄŸu halde flüt ve davullarla gürültülü törenler yaparlar, bol bol ÅŸarap içerler, dans ederler, kutsal hayvanları parçalarlar ve bunların kanını ÅŸaraplarına karıştırarak içerler ve etlerini çiÄŸ olarak yerler böylece tanrısal özü vücutlarına soktuklarına inanırlardı”
Orfeus dininde ise insan ruhunun tanrı parçası olduÄŸu için ölümsüz olduÄŸunu, mezar gibi tıkalı olduÄŸu zaman insan vücudunda azap çektiÄŸini, ölümle de ruhun vücuttan kurtulmadığı görüşü vardı. Bu dine girenler temiz yaÅŸayabilmek için oruç tutmak, çile çekmek ve toprakla temizlenmek zorundadır. Dinin gerektirdiklerini yerine getirenlerin ruhları vücutlarından kurtulur. Kendi içine dönme,bedenden sıyrılabilme önerilir. Anadolu, Trakya ve Yunanistan dinlerinin karşımı olan Orfeus dini 7.yydan sonra yayıldı ve 6.,5. yüzyıllarda rol oynamaya devam etti. Helenistik Dönemde kurulan pek çok yeni Yunan ÅŸehrinde tapınaklar yapıldı. Ancak Olimpos tanrılarına güven azaldı. Orfeus diniyle birleÅŸen Demeter kültü Yunan dünyasına yayıldı. “Bunun yanı sıra DoÄŸu ülkelerin inançları ve mistik törenleri yunan dünyası üzerinde etkisini artırdı. Eski Mısır’da Osiris’in ölümü diriliÅŸi,Ä°sis’in Tanrı’yı araması, Mezopotamya’da Temmuz’un Marduk’un ölümleri sonra diriliÅŸleri, Fenike’de Adonis bayramları, Anadolu’da Telepinu’nun maceralarıyla ilgili temsiller dini tiyatro gibi düzenleniyordu. Bu etkilerle Yunanistan’da da Dionysos ve Seres için dini törenler yapıldı. Bu törenler doÄŸu kökenli mistisizmin yayılmasına sebep oldukları gibi ölümden sonra tekrar yaÅŸamayı vaad eden Ä°sis-Osiris inancı M.Ö 4. yüzyıldan itibaren benimsenerek mistik akımı kuvvetlendirdi”